PRZESTRZEŃ TRZECIEGO WIEKU
Вони опановують комп’ютерні технології, малюють картини, займаються спортом та вкотре доводять, що вік лише у нас в голові. Простір третього віку – це місце, де пенсіонери можуть з користю провести своє дозвілля та опанувати нові вміння.
Opanowują technologię komputerową, malują obrazy, uprawiają sport i po raz kolejny udowadniają, że wiek jest tylko w naszej głowie. Przestrzeń Trzeciego Wieku to miejsce, w którym seniorzy mogą spędzać wolny czas i zdobywać nowe umiejętności.
— To miejsce i przestrzeń dedykowana seniorom. To jest miejsce, gdzie seniorzy mogą aktywizować się, ale też mamy nadzieję, spełniać swoje marzenia. Mogą robić to, czego do tej pory, kiedy byli aktywni zawodowo, robić nie mogli — mówi kierowniczka Zespołu Przestrzeni Trzeciego Wieku WCRS, Katarzyna Delikowska.
— Це місце та простір для людей похилого віку. Це місце, де люди похилого віку можуть бути активними, але також втілити свої мрії в життя. Вони можуть робити все те, що до цього часу через роботу не могли
А ще тут можна знайти собі друзів. Наприклад, як це зробили пані Згадують, познайомились на одному з майстер-класів і зараз намагаються разом опановувати нові вміння.
Oprócz tego, tutaj można znaleźć przyjaciół. Na przykład, jak Pani Barbara i Rebeka. Mówią, że spotkały się na jednym z kursów mistrzowskich i teraz próbują wspólnie uczyć się nowych rzeczy.
— Ja bym tu codziennie przychodziła. Jest tu bardzo przyjemnie i są fajni ludzie, otwarci na nas, ciekawe zajęcia, nowoczesne, uczymy się od siebie dużo rzeczy. Jest tu przyjemnie — mówi uczestniczka Przestrzeni Trzeciego Wieku, Barbara Zalewska.
— Я б приходила сюди щодня. Тут дуже приємні та веселі люди. Люди відкриті нам, цікаві, сучасні заняття, ми багато вчимося один у одного. Тут гарно
— Można się zaprzyjaźnić, poza tym jest fantastyczna atmosfera. Można się zrealizować, można po prostu samemu siebie odkryć na nowo, a poza tym ten czas na emeryturze jest taki wspaniały, bo możemy robić to, co chciałyśmy robić kiedyś, ale nie było na to czasu — mówi uczestniczka Przestrzeni Trzeciego Wieku, Rebeka Pustelniak.
— Можна подружитися, а атмосфера фантастична. Ти можеш реалізувати себе, ти можеш просто відкрити себе заново, а крім того, цей час на пенсії такий чудовий, тому що ми можемо робити те, що я хотіли, але раніше на це не було часу
Своїм колегам також радять не вагатись, стверджують – вчитись ніколи не пізно
Radzą też swoim kolegom i koleżankom, żeby się nie wahali, mówią, że na naukę nigdy nie jest za późno.
— Ja myślę, że ci, którzy oglądają non-stop różne serialu w telewizji, to powinni wyjść z domu i przyjść tutaj. Ja na tylu koncertach w ciągu ostatniego roku, to nie byłam chyba przez 10 lat — mówi uczestniczka Przestrzeni Trzeciego Wieku, Barbara Zalewska.
— Я думаю, що ті, хто безперервно дивиться різні серіали по телевізору, повинні вийти з дому і прийти сюди. Я відвідала стільки концертів за останній рік, скільки за останні 10 років не відвідала
— Naprawdę, jestem szczęśliwa, odkrywam Wrocław na nowo. Szczęśliwa jestem, bo trafiałam do tego centrum, bo jest to wspaniały czas, wspaniali ludzie — mówi uczestniczka Przestrzeni Trzeciego Wieku, Rebeka Pustelniak.
— Я дуже щаслива, я відкриваю Вроцлав заново. Я щаслива, тому що опинилась в цьому центрі. Це чудовий час, чудові люди
Долучитися до клубу теж не складно – варто лише прийти на обране заняття та записатися на місці або через телефон.
Dołączenie do klubu nie jest trudne – wystarczy przyjść na wybrane zajęcia i zapisać się na miejscu lub telefonicznie.
— Ze względu na pandemię, oczywiście miejsca są ograniczone, więc zawsze w informacjach o naszych zajęciach dajemy numer telefonu i tam można się skontaktować i ewentualnie zapisać się na zajęcia. Tak jak mówię, ogranicza nas tylko pandemia — mówi kierowniczka Zespołu Przestrzeni Trzeciego Wieku WCRS, Katarzyna Delikowska.
— У зв’язку з пандемією, звісно, кількість місць обмежена, тому ми завжди вказуємо номер телефону в інформації про наші заняття, там ви можете зв’язатися та записатися на заняття. Як я вже сказала, ми обмежені лише пандемією
Графік зустрічей досить насичений, щодня можна долучитись до кількох З детальним планом можна ознайомитись на офіційній сторінці простору в інтернеті або ж у фейсбуці
Harmonogram spotkań jest dość napięty, każdego dnia można dołączyć do kilku zajęć. Szczegółowy plan można znaleźć na oficjalnej stronie Przestrzeni w Internecie lub na Facebooku.
„OLSI” – MANUFAKTURA CZEKOLADY
— Меня зовут Дмитрий. Я из Белоруси, города Минск. Приехал в Польшу ровного год назад, как рас в октябре. Занимаюсь производством шоколадных изделий.
– Nazywam się Dmitriy. Jestem z Białorusi, z Mińska. Przyjechałem do Polski dokładnie rok temu, w październiku. Zajmuję się produkcją wyrobów czekoladowych.
— Меня зовут Ольга. Я приехала из Белоруси, вместе с Дмитрием, с семьёй.
— Mam na imię Olga. Przyjechałam z Białorusi razem z mężem Dmitriiem i rodziną.
— Все приходит неожиданно. Утром как-то проснулся и подумал – буду заниматься шоколадом. И пошел заниматься шоколадом. Обучались в процессе. В процессе становления, организации производства. Начиная от ремонта, заканчивая проектами.
— Wszystko przychodzi niespodziewanie. Rano jakoś się obudziłem i pomyślałem – zrobię czekoladę. I poszedłem zrobić czekoladę. Nauczyliśmy się tego procesu powstawania, organizacji produkcji. Od renowacji po projekty — mówi Dmitriy
— Я думала, что это будет что-то маленькое, но муж, имея такое представление о бизнесе, что он должен быть более масштабным, он его масштабировал сразу же. Начал работать и начал создавать производство, настоящую шоколадную фабрику, где мы делали шоколад. От какао тёртого, какао масла.
— Myślałam, że to będzie coś małego, ale mój mąż, mając taki pomysł na biznes bardziej ambitny, od razu go przeskalował. Zaczął pracować i tworzyć produkcję, prawdziwą fabrykę czekolady, w której ją wytwarzaliśmy z miazgi kakaowej, masła kakaowego — mówi Olga
— Занимаюсь этим 5 лет, с 2016 года. После посещения выставки в Италии начали заниматься.
— Robię to od 5 lat, od 2016 roku. Po zwiedzeniu wystawy we Włoszech zaczęliśmy się uczyć — mówi Dmitriy
— Когда мы уже определились, где будем закупать оборудование, мы поехали непосредственно к ним в лабораторию и там уже увидели как это все делают итальянцы. Это искусство, это наверное ещё больше укрепило наше желание заниматься шоколадом.
— Kiedy już zdecydowaliśmy, gdzie kupimy sprzęt, poszliśmy bezpośrednio do ich laboratorium i tam zobaczyliśmy, jak robią to Włosi. Ta sztuka prawdopodobnie jeszcze bardziej wzmocniła nasze pragnienie robienia czekolady — mówi Olga
— В августе в 20 числах, после всех этих дел, которые происходили в Белоруси, было уже понятно, что все эти хождения с флагами и инакомыслие будет подавляться.
— W sierpniu, 20-go, po tych wszystkich sprawach, które miały miejsce na Białorusi, było już jasne, że wszystkie te spacery z flagami i sprzeciw zostaną stłumione — mówi Dmitrii
— Поддержки со стороны государства вообще не было, выживай как хочешь. То, что ты белорусский производитель, только с телевизора было показано, что все это красиво. На самом деле никому белорусский производитель в Белоруси не нужен. Там своя специфика, свое видение попадания на полки в Белоруси и России.
— W ogóle nie było wsparcia ze strony państwa, przeżyj jak chcesz. To, że jesteś białoruskim producentem, pokazywali tylko w telewizorze, że to wszystko jest piękne. W rzeczywistości na Białorusi nikt nie potrzebuje białoruskiego producenta. Oni mają swoją specyfikę, własną wizję wejścia na półki na Białorusi i w Rosji — mówi Dmitriy
— Проснулся и понял, что нужно ехать в Польшу и поехал спустя 2 месяца как решил.
— Obudziłem się i zdałem sobie sprawę, że muszę jechać do Polski i pojechałem 2 miesiące później, tak jak zdecydowałem — mówi Dmitriy
— Упаковали оборудование. Приехала машина и все перевезли. Приехали сюда и уже по тихоньку находились те люди, которые помогают, поляки
— Spakowaliśmy sprzęt. Przyjechał samochód i wszystko zostało przetransportowane. Przyjechaliśmy tu i od razuznaleźli się ludzie, którzy nam pomagają — mówi Dmitriy
— Было очень сложно и даже, когда мы уже решили, приняли решение и Дима уже уехал, я ещё до последнего колебалась. Ехать, не ехать. Приехать посмотреть и потом назад вернуться.
— To było bardzo trudne i nawet gdy już zdecydowaliśmy, podjęliśmy decyzję, a Dima już się przeprowadził, wahałam się do ostatniej chwili. Jechać, nie jechać, czy przyjechać, a potem wrócić — mówi Olga
— С кем бы мы здесь не столкнулись, ктобы к нам не пришел, как-то вот поляки пытаются нам помочь.
— Wszyscy, kogo poznawaliśmy tu, kto do nas przychodził, stara się nam pomóc — mówi Dmitriy
— Если в плане, с чего начинали, все как обычно, с поиска помещения, место было не важно, главное, чтобы хватало квадратуры.
— Jeśli w planie, od czego zaczynaliśmy, wszystko jest jak zwykle, szukaliśmy miejsce miejsce nie było ważne, najważniejsze było to, żeby było wystarczająco dużo przestrzeni — mówi Dmitriy
— По крайней мере, первый шаг уже сделан, мы открылись. Этот бизнес работает, появилась, я надеюсь, прекрасная концепция, у моей жены появилась, с которой мы сейчас начнём двигаться вперёд.
— Przynajmniej pierwszy krok został już zrobiony, otworzyliśmy się. Ten biznes działa, mam nadzieję, że pojawił się świetny pomysł, dokładnie mówiąc, moja żona ma pomysł, z którym teraz zaczniemy iść naprzód — mówi Dmitriy
— Это то, что мы делаем изделия и их тут же можно приобрести. Тут же их можно купить. Вторе, мы можем персонально и индивидуально работать с клиентами. Как оптом, так и розничная торговля. С оптовым клиентом мы можем выполнять заказы по собственной торговой марке. Например, сеть кафе, хочет выпустить свою плитку шоколада. Что-то вложить свое, свое творчество, какой-то продукт в особой упаковке. Мы можем им в этом помочь. Собственная торговая марка это такое новое направление, это тренд и я делаю ставку на это, что это будет востребовано.
— To właśnie to, że robimy produkty i od razu można je u nas kupić. Po drugie, możemy osobiście i indywidualnie pracować z klientami. Zarówno w sprzedaży hurtowej, jak i detalicznej. Z odbiorcą hurtowym możemy realizować zamówienia pod własną marką. Na przykład sieć kawiarni chce wypuścić własną tabliczkę czekolady, włożyć coś własnego, swoją kreatywność, jakiś produkt i zapakować w firmowe opakowanie. Możemy im w tym pomóc. Własna marka to taki nowy kierunek, to trend i obstawiam, że będzie na to popyt — mówi Olga
— Шоколад не любит халтуру, любит, чтобы с ним были соблюдены все правила, все процессы его приготовления. Начиная от темпирирования, заканчивая его охлаждения.
— Czekolada nie lubi delytantów, lubi wszystkie zasady, wszystkie procesy jej przygotowania, których się przy niej przestrzega. Zaczynając od temperatury, kończąC ochładzaniem — mówi Dmitriy
— При приготовлении шоколада очень важно соблюдать весь технологический процесс. Там шаг в лево, шаг в право, чуть больше влажности, не та температура в помещении, достал раньше из холодильника и все у тебя может ничего не получится из-за того, что ты не соблюдалтот или иной шаг.
— Podczas przygotowywania czekolady bardzo ważne jest przestrzeganie całego procesu technologicznego. Jest krok w lewo, krok w prawo, trochę więcej wilgoci, niewłaściwa temperatura w pomieszczeniu, wyjmiesz czekoladę wcześniej z lodówki i wszystko może Ci się nie udać ze względu na to, że nie wykonałeś tego lub innego kroku — mówi Olga
— В любом дела главное любовь.
— W każdej sprawie miłość jest najważniejsza — mówi Dmitriy
— Вообще я смотрю в Европе много названий связанных с фамилиями. Как-то мне не хотелось показывать свою фамилию на вывеске. Мы скомпоновал как Олси. Это сокращение фамилии и имени. Как-то оно и получилось.
— Ogólnie widzę w Europie wiele nazw związanych z nazwiskami. Jakoś nie chciałam pokazać mojego imienia na znaku czekoladziarni. Wymyśliłam „Olsi”. To skrót od nazwiska i imienia. Jakoś tak — mówi Olga
— Ольга Сиковская. Олси
— Olga Sikouska — Olsi — mówi Dmitriy
— Столько сколько мы проделали работы в Белоруси, чтобы о нас узнали. И о нас узнали где-то через года 3 может больше. После всей нашей долгой работы. Мы понимаем, что здесь, мы просто начинаем все с нуля и мы понимаем какой нам нужно пройти путь, чтобы расскрутить этот бизнес, чтобы донести свою идею до покупателя. На самом деле это потребует осень много усилий, средств, чтобы нам поняли и приняли.
— Tyle pracy wykonaliśmy na Białorusi, aby nas wszyscy znali. A dowiedzieli się o nas za jakieś 3 lata, może więcej. Po całej naszej długiej pracy. Rozumiemy, że tutaj po prostu zaczynamy wszystko od zera i rozumiemy, jaką drogę musimy przejść, aby promować ten biznes, aby przekazać nasz pomysł kupującemu. W rzeczywistości trzeba będzie wiele wysiłku i pieniędzy, aby zostać zrozumianym i zaakceptowanym — mówi Olga
— Чтобы моя семья здесь спокойно жила, вот моя основная цель. Это ребенок пошел в школу. А там уже и бизнес по тихоньку подойдёт.
— Aby moja rodzina mogła tu spokojnie żyć – to jest mój główny cel. Żeby dziecko normalnie chodziło do szkoły. I biznes będzie działał – mówi Dmitriy
— Хочу посоветовать, что если решились на переезд, то нельзя отступать, потому что туда сюда думать, метаться, так и жизнь проходит. Нужно приехать, определиться, для чего ты сюда приехал и следовать своим целям
— Chciałabym doradzić, że jeśli zdecydujecie się na przeprowadzkę, to nie można się wycofać, bo póki męczycie się w ciągłych rozmyślaniach, życie idzie mimo was. Musicie przyjechać, zdecydować, dlaczego tu przyjechaliście i podążać za swoimi celami.
ZOBOWIĄZANIE DO POWROTU. CO ROBIĆ?
Важко не впасти у відчай, коли людина, що будує плани на життя в Польщі, отримує зобов’язання повернутися на Батьківщину або ж, їй забороняється в’їзд в Шенгенську зону. Проте, безвихідних ситуацій не буває. За що можна отримати зобов’язання до повернення та як можна його анулювати?
Trudno nie rozpaczać, gdy osoba planująca zamieszkanie w Polsce otrzymała zobowiązanie do powrotu do ojczyzny lub zakaz wjazdu do strefy Schengen. Jednak z tej sytuacji jest wyjście. Kiedy można otrzymać zobowiązanie do powrotu i jak można je anulować?
Зобов’язання до повернення може бути добровільним, або примусовим. Найчастіше, стверджує юрист Бартоломій Потоцький, причиною добровільного зобов’язання є нелегальне працевлаштування або ж закінчення терміну візи чи карти побиту, а також незаконна підприємницька діяльність.
Zobowiązanie do powrotu może być dobrowolne lub przymusowe. Najczęściej, zdaniem prawnika Bartłomieja Potockiego, powodem dobrowolnego zobowiązania do powrotu jest nielegalne zatrudnienie, wygaśnięcie wizy lub karty pobytu, a także nielegalna działalność gospodarcza.
— Zobowiązanie do powrotu jest to dokument, dokładnie decyzja administracyjna, wydawana przez komendanta placówki straży granicznej, która niesie za sobą konieczność opuszczania przez danego cudzoziemca terytorium Polski bądź też w ogóle opuszczenia strefy Schengen— mówi kierownik IPM, Bartłomiej Potocki.
— Обов’язок до повернення – це документ, а саме адміністративне рішення, видане командиром прикордонної служби, яке тягне за собою необхідність для даного іноземця залишити територію Польщі або навіть залишити Шенгенську зону.
Зустрічаються випадки, коли іноземець отримує зобов’язання до повернення через недобросовісних працедавців. Так сталося і у випадку Василини. Дівчина підписала трудовий договір, була впевнена – працює офіційно.
Zdarzają się przypadki, kiedy cudzoziemiec jest zobowiązany do powrotu przez pozbawionych skrupułów pracodawców. To samo stało się w przypadku Vasylyny. Dziewczyna podpisała umowę o pracę, była pewna, że pracuje oficjalnie.
— Працевлаштувалась я офіційно, пропрацювала рік часу і під кінець року дізналась, що я не мала потрібного дозволу на роботу. Роботодавець на мене його не отримав. Вийшло так, що пів року я працювала легально, маючи візу і дозвіл. Інших пів року без дозволу я працювала нелегально, хоча мала підписаний трудовий договір, платила всі податки. Така робота вважається нелегальною і я отримала депортацію.
— Oficjalnie dostałam pracę, pracowałam rok i pod koniec roku dowiedziałam się, że nie mam niezbędnego pozwolenia na pracę. Pracodawca go nie otrzymał. Okazało się, że przez pół roku pracowałem legalnie, mając wizę i pozwolenie. Przez pozostałe pół roku pracowałam nielegalnie bez zezwolenia, chociaż miałam podpisaną umowę o pracę i płaciłam wszystkie podatki. Taka praca została uznana za nielegalną i zostałam deportowana — mówi Vasylyna Halyn.
Про зобов’язання їй повідомили на кордоні. Дівчині дали 16 днів, щоб закрити всі справи і покинути країну. Це середній термін який зазвичай дається іноземцям для повернення додому. У випадку, якщо особа ігнорує рішення, може наступити примусове зобов’язання. Також його можуть отримати особи, які вчинили злочин на території Польщі, або ж несуть загрозу громадській чи національній безпеці.
Została poinformowana o tym już na granicy. Dziewczyna otrzymała 16 dni na zamknięcie wszystkich spraw i opuszczenie kraju. Jest to przeciętny termin powrotu do domu zazwyczaj przyznawany obcokrajowcom. Jeśli dana osoba zignoruje decyzję, może powstać obowiązek przymusowego powrotu. Mogą go również uzyskać osoby, które popełniły przestępstwo na terytorium Polski lub stanowią zagrożenie dla bezpieczeństwa publicznego lub narodowego.
— Najczęściej, oczywiście, zdarza się to, że osoby uchylają się od wypełnienia tego dobrowolnego zobowiązania do powrotu. Tego, możemy powiedzieć, nikt nie kontroluje, otrzymujemy to zobowiązanie i niektóre osoby twierdzą, że skoro przecież nie przyszła po nich Straż Graniczna, w związku z tym mogą nadal przebywać — mówi kierownik IPM, Bartłomiej Potocki.
— Найчастіше, звичайно, це люди, які не виконують цього добровільного зобов’язання повернутися. Це, можна сказати, ніким не контролюється, люди отримують це зобов’язання і деякі з них вважають, що оскільки прикордонники не прийшли за ними, вони можуть далі перебувати в країні
При отриманні зобов’язання, іноземцю забороняється в’їзд до Польщі від 6 місяців до 5 років, в залежності від важкості порушення. Проте, цей термін можна скоротити. Але при умові відбування половини цього строку.
Po otrzymaniu zobowiązania, cudzoziemca obowiązuje zakaz wjazdu do Polski od 6 miesięcy do 5 lat, w zależności od mocy naruszenia. Okres ten można jednak skrócić. Ale z zastrzeżeniem upłynięcia połowy tego okresu.
— Wtedy możemy wnosić o to, żeby zrezygnowano z reszty tego zakazu ponownego wjazdu, czyli będziemy mogli wnosić o to, żeby akurat wjechać ponownie. Odwołaniem zajmuje się Komendant Główny Straży Granicznej. Oczywiście, przekazujemy to przez tego Komendanta placówki, który wydał to zobowiązanie, więc adresujemy na niego, ale głównym adresatem będzie Komendant Główny Straży Granicznej — mówi kierownik IPM, Bartłomiej Potocki.
— Тоді ми можемо попросити скасувати решту цієї заборони на повторний в’їзд, тобто ми зможемо попросити про повторний в’їзд. Звернення розглядається Головним комендантом прикордонної служби. Звісно, ми передаємо це через командира об’єкта, який видав це зобов’язання, тому звертаємося до нього, але основним адресатом буде головнокомандувач прикордонної служби.
Скористалася цією можливістю і Василина. Проте дівчині пощастило, в рік її зобов’язання, анулювати його можна було майже одразу.
Vasylyna również skorzystała z tej okazji. Jednak dziewczyna miała szczęście – w roku, w którym otrzymała zobowiązanie do powrotu, mogła anulować je niemal natychmiast.
— Після того як я виїхала в Україну, моя довірена особа клопотала про скасування заборони в’їзду, оскільки я виконала всі умови, добровільно і вчасно покинула територію Польщі, не намагалась незаконним шляхом потрапити в Польщу, іншим кордоном , також я додатково вказала інформацію про складне фінансове становище, а також що маю тут нареченого. Це все помлугувало скасуванню заборони в’їзду
— Po moim wyjeździe na Ukrainę, mój syndyk poprosił o zniesienie zakazu wjazdu, bo spełniłam wszystkie warunki, dobrowolnie i na czas opuściłem terytorium Polski, nie próbowałam wjechać do Polski nielegalnie, kolejną granicę, zapewniłam też dodatkowe informacje o trudnej sytuacji materialnej, a także o posiadaniu tutaj narzeczonego. Wszystko to pomogło znieść zakaz wjazdu — mówi Vasylyna Halyn
Нагадаємо, зараз у зв’язку із пандемією строки дії віз та карт побиту автоматично продовжуються. Проте, юристи, наголошують не відкладати це питання на потім. Щоб уникнути паперового колапсу в ужондах країни.
Przypomnijmy, że teraz w związku z pandemią ważność wiz i kart pobytu automatycznie się wydłuża. Prawnicy podkreślają jednak, aby nie odkładać tej kwestii i nie dopuścić do upłynięcia ważności dokumentów.
