Jeden z medali znajdujących się w dziale numizmatycznym Ossolineum upamiętnia rzadkie i jedyne takie wydarzenie w historii Polski.
– Była to koronacja władcy, która miała miejsce za życia jego poprzednika. W tym wypadku chodzi o koronację Zygmunta Augusta na Króla Polski, za życia jego ojca Zygmunta Starego. Wydarzenie bardzo rzadkie, stąd upamiętnienie tego równie rzadkim medalem – wykonanym przez Dominika z Wenecji – medaliera i artystę, o którym do tej pory niewiele wiemy. Jest znany tylko i wyłącznie z tej jednej pracy – mówi dr Łukasz Koniarek, kierownik Działu Numizmatów.
Medal jest wyjątkowy również z tego względu, że jego wykonawca się na nim podpisał, i to w bardzo widocznym miejscu. Na awersie w otoku zapisane są imiona władców – w tym samym miejscu na rewersie podpisał się artysta. Renesansowy medal wykonano ze złota, i prezentuje portret młodego Zygmunta Augusta. Drugi ciekawy obiekt medalierski w kolekcji Ossolineum upamiętnia zaślubiny.
– Upamiętnia zaślubiny Zygmunta III z Anną Habsburżanką. Ślub miał miejsce dwukrotnie w dwóch lokalizacjach w 1592 roku. Natomiast medal powstał dwa lata później, ale upamiętniał to bardzo ważne wtedy wydarzenie. Małżeństwa wtedy to nie były tylko związki, ale i akty polityczne – mówi dr Łukasz Koniarek, kierownik Działu Numizmatów.
Zbiory Zakładu Narodowego im. Ossolińskich to nie tylko medale, ale także odznaki.
– Jest to odznaka bardzo rzadka, upamiętniająca wydarzenia z marca 1918 roku – z czasu tzw. „Obrony Lwowa”. Piątego marca 1919 roku zapaliły się magazyny amunicji austriackiej na Dworcu Czerniowieckim – mówi dr Łukasz Koniarek, kierownik Działu Numizmatów.
Krzyż jest jednym z trzech kierowanych do dowódców akcji. Spośród innych wyróżniają je pozłacane pociski umieszczone między ramionami krzyża. W Ossolińskich zbiorach przechowywane są także atrybuty dyplomatyczne.
– To jest szpada dyplomatyczna, broń paradna, która miała charakter czysto reprezentacyjny i trafiła do zakładu narodowego razem ze spuścizną prof. Władysława Bartoszewskiego – mówi dr Łukasz Koniarek, kierownik Działu Numizmatów.
W Ossolineum znajduje się najstarszy, późnośredniowieczny tłok pieczętny. Jest on wyjątkowy głównie dlatego, że przetrwał, ponieważ w średniowieczu po śmierci władcy komisyjnie palono wszystkie tłoki.
– Ten bardzo skromny tłok zachował się najprawdopodobniej dlatego, że prezentuje pieczęć tzw. sekretną. Nazwa nie ma nic wspólnego z tajemnicami, to tylko nazwa. Jest to tłok przeznaczony do korespondencji królewskiej o charakterze osobistym, prywatnym – mówi dr Łukasz Koniarek, kierownik Działu Numizmatów.
Dział numizmatyczny jak sama nazwa mówi kolekcjonuje ciekawe monety polskie i obce.
– Prezentowaliśmy państwu złoty floren śląski z połowy XIV wieku. Ten egzemplarz został wybity pod imieniem Księcia Bolka II – księcia świdnicko-jaworskiego w połowie XIV wieku – mówi Barbara Butent-Stefaniak, starszy kustosz w Dziale Numizmatycznym.
Wybito go na Śląsku, wykorzystując przy tym wielkie lokalne złoża. Kolejną monetą wartą uwagi jest rosyjska kopiejka wydana przez polskiego władcę – Władysława IV.
– Jest to kopiejka złota, wielka rzadkość, ponieważ większość kopiejek była wykonywana ze srebra. Złote były tylko okazjonalnie, a ponieważ Władysław IV był carem niecałe 2 lata, jego mennictwo było siłą rzeczy niewielkie. Jest to pamiątka po awanturniczym epizodzie w naszych dziejach. Były to lata 1611-1612. Polacy rządzili wtedy na Kremlu – mówi Barbara Butent-Stefaniak, starszy kustosz w Dziale Numizmatycznym.
