— Jaworski zamek jest przykładem zamku miejskiego, gdyż jest wpięty w system fortyfikacji Jawora. Ma bardzo nietypowy kształt dziedzińca, ponieważ jest on pięciokątny. Początkowo była to siedziba książąt piastowskich, a następnie starostów księstwa świdnicko-jaworskiego. W 1746 roku, na rozkaz króla Prus Fryderyka II, został przekształcony w zakład poprawczy i więzienie psychiatryczne — mówi Mirosław Szkiłądź, kustosz Muzeum Regionalnego w Jaworze.
W XIX wieku był to typowy zakład karny dla mężczyzn, a od 1888 roku — dla kobiet.
— Aż do 1945 roku, w czasie II wojny światowej, więzione tutaj były Polki. Zachowały się kartoteki ich pobytu. Po wojnie zamek został przejęty przez Departament Więziennictwa Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego i funkcjonowało tu bardzo ciężkie więzienie do 1956 roku. Po tej dacie zamek został przekazany miastu — dodaje Mirosław Szkiłądź, kustosz Muzeum Regionalnego w Jaworze.
Po wojnie na terenie zamku odbywały się egzekucje.
— Zostali tutaj rozstrzelani Waranka i Kruk, uczestnicy zamachu na starostę jaworskiego Adama Bystry-Bykowskiego — poinformował Mirosław Szkiłądź, kustosz Muzeum Regionalnego w Jaworze.
W galerii na wieży możemy zobaczyć wystawę „Jaworskie losy rękopisu Kopernika „O obrotach ciał niebieskich””.
— Wystawa przedstawia drogę, jaką przebył rękopis Mikołaja Kopernika „O obrotach sfer niebieskich”, począwszy od Fromborka, przez 13 miast, w tym także Jawor. W Jaworze rękopis należał do starosty księstwa świdnicko-jaworskiego, Otto von Nostitza, który w swojej bibliotece, wśród wielu innych cennych dzieł, posiadał również ten wyjątkowy egzemplarz. Po śmierci starosty jego syn przeniósł bibliotekę do swojego pałacu w Pradze, skąd w 1956 roku rękopis został ostatecznie przekazany z powrotem do Polski — mówi dr Agnieszka Dudzińska z Działu Zbiorów Muzeum Regionalnego w Jaworze.
Muzeum Regionalne udostępnia zwiedzającym fragment południowo-zachodniego skrzydła Zamku Piastowskiego w Jaworze wraz z punktem widokowym na wieży zamkowej. Udostępniona jest klatka schodowa wiodąca na wysokość 25 metrów, skąd rozpościera się panorama miasta i Pogórza Kaczawskiego.
