Program „Czyste Powietrze” realizowany przez Fundusze Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w całym kraju to pierwszy program systemowy, który faktycznie zaczął proces walki ze smogiem – to jeden z wniosków, jaki padł podczas spotkania. Budżet programu „Czyste Powietrze” to 100 miliardów złotych. W ciągu 5 lat ponad kilkanaście miliardów trafiło bezpośrednio do kieszeni Polaków. Dolny Śląsk jest jednym z liderów tego programu w Polsce.
– Jeżeli zliczymy tę kwotę wydatkowaną z programu „Ciepłe Mieszkanie” wraz z kwotą wydatkowaną na „Czyste Powietrze”, czyli sztandarowy program wszystkich funduszy i Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej i wojewódzkich funduszy, to daje kwotę miliarda złotych funduszy alokowanych dla mieszkańców województwa dolnośląskiego – mówi Łukasz Kasztelowicz, prezes WFOŚiGW we Wrocławiu.
W 2017 roku dolnośląski fundusz podpisywał w ramach „Czystego Powietrza” około 500 umów rocznie, w 2021 roku było ich już ponad 12 tysięcy. Osoby, które składają wnioski o dofinansowanie z programu „Czyste Powietrze”, mogą liczyć na wsparcie doradców energetycznych.
– Mamy nadzieję, że w nowej perspektywie finansowej nazwanej „Feniks”, będziemy ze środków unijnych realizować nowy projekt doradztwa, ale rozszerzony o tzw. doradców klimatycznych, czyli będziemy zajmować się zarówno efektywnością energetyczną, ale również oszczędzaniem wody, surowców, odpadów i zagospodarowaniem odpadów – mówi, Piotr Ner, doradca energetyczny w WFOŚiGW Wrocław.
Walka ze smogiem to jedna sprawa, ale drugim ważnym aspektem inwestowania w rozproszoną energetykę, jest niezależność czy też suwerenność energetyczna. Chodzi o to, aby Polska miała po pierwsze – własne źródła energii w postaci między innymi paliw kopalnych, gazu oraz odnawialne źródeł energii i energetyki jądrowej, jak i miała zapewnione dostawy z różnych krajów. Tak, aby nie być zależnym tylko od jednego państwa lub tylko od jednego źródła energii.
– Będziemy w stanie zaspokoić potrzeby energetyczne odbiorców energii w Polsce poprzez wytwarzanie w źródłach krajowych, ewentualnie z niewielkim eksportem i importem, bo te relacje przepływu energii między państwami są bardzo ważne ze względu na stabilizację europejskiego systemu elektroenergetycznego. To jest korzystne dla wszystkich państw europejskich – mówi Ireneusz Zyska, wiceminister Klimatu i Środowiska, pełnomocnik Rządu ds. Odnawialnych Źródeł Energii.
Podczas konferencji rozmawiano także o tworzeniu w regionie klastrów energetycznych, czyli organizacji zrzeszających naukę, biznes i samorządy oraz o spółdzielniach energetycznych, które mogą być szansą na niezależność energetyczną gmin.