– „Odra most. Odra granica” – o czym jest ta wystawa?
– Wystawa opowiada o Odrze z dwóch odmiennych perspektyw. W naszej świadomości społecznej Odra jest przede wszystkim granicą, granicą między Polską a Niemcami. Ale w historii nie było tak wcale zawsze i nie było tak wcale zazwyczaj, zatem próbujemy zrozumieć, spojrzeć na Odrę z dwóch perspektyw i pokazać, że Odra w długim trwaniu, w dłuższym odcinku historycznym historii Polski była przede wszystkim osią regionotwórczą. Miała duże znaczenie dla rozwoju cywilizacyjnego naszego regionu. Opowiadamy tą historię z takich dwóch perspektyw przez oryginalne i unikatowe eksponaty. Odrę oś, Odrę jako właśnie tą rzekę, która rozwija region, pokazujemy z perspektywy obiektów kartograficznych, unikatowych map. Od piętnastowiecznych edycji map Klaudiusza Ptolemeusza po dziewiętnastowieczne już w pełni rozwinięte kartograficzne ujęcia Odry jako rzeki. Natomiast, z drugiej strony patrzymy na Odrę jako na pojęcie, zjawisko, problem polityczny. Przy czym Odra jako granica karierę zrobiła przede wszystkim w XX wieku w wyniku drugiej wojny światowej. Dlatego prezentujemy na tej wystawie po raz pierwszy w historii oryginalne traktaty dotyczące granicy między Polską a Niemcami od 1950 roku do 1990 roku. W jakim stopniu taką klamrą domyślającą tę historię jest też po raz pierwszy w Polsce prezentowany oryginał układu Schengen z 1995 roku, który w takim społecznym aspekcie tą granicę dekonstruuje, bo oczywiście ona istnieje w sensie politycznym, ale dla mieszkańców, którzy poruszają się po Europie dzięki układowi Schengen to poruszanie znacznie prostsze, te granice w jakimś stopniu niedostrzegane – mówi dr hab. Wojciech Kucharski, pomysłodawca i kurator wystawy „Odra most. Odra granica”.
– Dlaczego ta wystawa jest tak wyjątkowa?
– Wystawa jest wyjątkowa z tego względu, że po raz pierwszy w historii pewne obiekty są w ogóle pokazywane publicznie. To są przede wszystkim dokumenty polityczne właśnie traktaty graniczne. Natomiast, pewne eksponaty są bardzo unikatowe, wyjątkowe w skali światowej, w skali europejskiej i też bardzo rzadko są prezentowane publicznie. Mamy na tej wystawie właśnie piętnastowieczną edycję map Klaudiusza Ptolemeusza wydaną w papierowym inkunabule. Mamy pierwszą mapę Śląska Sebastiana Meistera. Mamy perspektywiczny plan Wrocławia z końca XVI wieku, bardzo ciekawe, bardzo dokładne ujęcia. Wreszcie, mamy pierwszą mapę Śląska wojskową , która do dzisiaj jest przez historyków wykorzystywana przy badaniach przestrzeni dotyczącej Śląska. Zatem są to unikatowe i wyjątkowe obiekty, które tylko tutaj, tylko w Centrum Historii Zajezdnia będzie można zobaczyć – mówi dr hab. Wojciech Kucharski, pomysłodawca i kurator wystawy „Odra most. Odra granica”.
– Od kiedy i do kiedy będzie można odwiedzić tę wystawę?
– Wystawa będzie tylko przez dwa miesiące, zatem 11 grudnia w niedzielę będzie finisaż wystawy – mówi dr hab. Wojciech Kucharski, pomysłodawca i kurator wystawy „Odra most. Odra granica”.
Anastazja Bojko, Echo24.
