Mamy bardzo dużo działów i wszystkie w zasadzie są skarbnicami wiedzy o historii Polski. Odzyskanie w 1918 roku niepodległości jest jednym z najważniejszych wydarzeń w dziejach Polski – mówi Adolf Juzwenko, dyrektor Zakładu Narodowego im. Ossolińskich.
Ossolineum to instytucja, która jest bardzo rozbudowana, co sprawia, że obiekty z czasów odzyskiwania przez Polskę niepodległości znajdują się w wielu działach.
We wszystkich tych działach znajdują się materiały dotyczące początków II Rzeczpospolitej, początków niepodległości. Najcenniejsze zbiory ma Dział Rękopisów i o nich tutaj warto wspominać – mówi Adolf Juzwenko, dyrektor Zakładu Narodowego im. Ossolińskich.
Na spotkaniu zorganizowanym z okazji Dnia Niepodległości, pracownicy Ossolineum przedstawili ważne obiekty, na przykład takie, jak pięć orłów Legionów Polskich.
Wybór rozpoczyna orzeł nazwany kadrowym, orzeł Związku Strzeleckiego formacji, która rozpoczęła walkę zbrojną z Rosjanami jeszcze w sierpniu 1914 roku, natomiast wybór ten zamyka orzeł Polskiej Siły Zbrojnej z 1917 roku. Tutaj można zobaczyć też tak zwanego orła karpackiego, czyli orła II Brygady Legionów Polskich. Kolejny to tak zwany orzeł beliniacki. Ta nazwa pochodzi od nazwiska dowódcy tego oddziału, Władysława Beliny-Prażmowskiego, dowódcy I szwadronu Ułanów Legionów Polskich – mówi dr Łukasz Koniarek z Działu Numizmatów Muzeum Książąt Lubomirskich.
Fotografie, które zostały tutaj zaprezentowane, pochodzą z tak zwanej Teki Legionowej. To są fotogramy Tadeusza Zwolińskiego – fotografika, który towarzyszył zgrupowaniu Legionów Polskich na Wołyniu latem 1916 roku – mówi Piotr Galik z Działu Kartografii Biblioteki Ossolineum.
W tym czasie polscy żołnierze wybudowali w lasach okazałe, wymyślnie zdobione kwatery, kaplicę, pomieszczenia koszarowe, szpitalne i klubowe.
Najciekawszy jest fotogram, który przedstawia łącznościowców, telefonistów. To w tamtym czasie był taki high-tech, jak teraz wojska informatyczne. To zdjęcie dokumentuje, że Legiony to nie tylko koń, szabla, bagnet, rogatywka czy maciejówka, ale to także konkretna, nowoczesna wiedza – mówi Piotr Galik z Działu Kartografii Biblioteki Ossolineum.
W Dziale Czasopism Biblioteki Ossolineum znajduje się wiele gazet z 11 listopada i kilku kluczowych kolejnych dni.
W tych notatkach zawarte były informacje o przyjeździe Józefa Piłsudskiego poprzedniego dnia, czyli 10 listopada, do Warszawy, jak też wydarzenia kolejne, dnia następnego, które jest obecnie obchodzone jako święto niepodległości – mówi Ryszard Nowakowski z Działu Czasopism Biblioteki Ossolineum.
Zapiski z gazet najlepiej oddają poglądy i nastroje, które towarzyszyły ówczesnemu społeczeństwu.
Ten dzień stał się zarazem pierwszym dniem niepodległości, w którym było możliwe utworzenie już w pełni suwerennej władzy wojskowej, którą powierzono Józefowi Piłsudskiemu – mówi Ryszard Nowakowski z Działu Czasopism Biblioteki Ossolineum.
