Tabletka "dzień po" w aptekach. Jak program działa na Dolnym Śląsku?

Antykoncepcja awaryjna, czyli tzw. tabletka "dzień po" przez lata nie była dostępna bez recepty, bo Zjednoczona Prawica w 2017 roku wprowadził przepisy, który umożliwiały kupienie tabletki tylko, kiedy przepisał ją lekarz. Obecna władza zapowiadała zmiany, ale prezydent Andrzej Duda zawetował ustawę. Dlatego rozporządzeniem Ministry Zdrowia wprowadzono pilotaż dotyczący antykoncepcji awaryjnej. Tabletki są sprzedane w aptekach po rozmowie z farmaceutą.

Program działa od początku maja, na ten moment na Dolnym Śląsku swój udział zgłosiło 37 z około 900 aptek. To zaledwie 4% placówek, które świadczą taką usługę. 

• - Wspólnie z Dolnośląską Izbą Aptekarską oraz oddziałem dolnośląskim NFZ, szacujemy, że ta docelowa wartość aptek biorących udział w tym programie, tak żeby pokryć całe województwo, powinna wynosić około 170 do 200 lokali. A więc mówimy tutaj mniej więcej o co piątej aptece w województwie - mówi Piotr Sebastian Kozłowski, wicewojewoda dolnośląski. 

I chociaż 20 kolejnych aptek jest w trakcie przystępowania, to wciąż za mało. Polska zajmuje ostatnie miejsce w Europie, jeśli mówimy o dostępności antykoncepcji. 

• - Pozostałe kraje Unii Europejskiej mają ten temat uregulowany. Ten temat nie jest żadnym przedmiotem sporu, tym bardziej sporu na tle wyznawanych religii i wartości, co u nas jest niestety nadal związane z tym tematem. Z badań, które NIK przeprowadził jeszcze w 2018 roku, a chciałabym zaznaczyć, że od tego czasu sytuacja wcale się nie poprawiła, na jednego ginekologa przypadać potrafi nawet 27 tysięcy pacjentek. I nie są to poradnie ginekologiczne w gminach, w których ten ginekolog jest 8 godzin dziennie, absolutnie. W najlepszym wypadku to jest między 10 a 13 godzin w tygodniu. Proszę sobie wyobrazić, jak to wygląda w praktyce. W praktyce wygląda to tak, że na NFZ, czyli nie płacąc dodatkowo prywatnej służbie zdrowia, nie jesteśmy w stanie dostać się do ginekologa w odpowiednim czasie, żeby o tę receptę poprosić - podkreśla Anna Kołodziej, radna Rady Miejskiej Wrocławia z Lewicy. 

Pilotaż programu antykoncepcji awaryjnej trwa ponad miesiąc. Polega na tym, że tabletkę "dzień po" po rozmowie, sprzedaje farmaceuta w aptece. Jak podkreślają przedstawiciele, to jedynie plaster na cały problem. 

• - Natomiast mamy nadzieję, że po wyborach na prezydenta ta sytuacja się zmieni i wiele tematów, które czekają w kolejce, które prezydent blokuje. To zresztą obiecał - skutecznie blokować wszelkie inicjatywy dawnej opozycji, a obecnego obozu rządzącego i robi to zresztą bardzo skutecznie. Natomiast ofiarami tej sytuacji, która jest  - powiedzmy to głośno - przemocą instytucjonalną, są kobiety, po prostu, szczególnie te z mniejszych miejscowości - dodaje Anna Kołodziej, radna Rady Miejskiej Wrocławia z Lewicy. 

• - Wkrótce będziemy mieć też na aptekach, które ten program prowadzą, specjalne oznakowanie, bo na to Ministerstwo Zdrowia kilka dni temu już się zgodziło - mówi Katarzyna Lubiniecka-Różyło, pełnomocniczka wojewody ds. równego traktowania.

• - Gdy zobaczymy, że w najbliższych tygodniach to tempo przyrostu aptek bardzo wyraźnie spadnie, nowe apteki przestaną dołączać do programu, wtedy usiądziemy roboczo nad mapą regionu, zlokalizujemy te białe plamy albo miejsca, w których dostępność do tego świadczenia jest ograniczona lub mogłaby być większa. I wtedy jesteśmy gotowi wsiąść w auto i objechać te regiony, tak żeby za pośrednictwem samorządowców, wójtów i burmistrzów rozmawiać bezpośrednio z farmaceutami i zachęcać ich do dołączenia do tego programu - podsumowuje Piotr Sebastian Kozłowski, wicewojewoda dolnośląski.

Lista aptek, które biorą udział w programie i w których można uzyskać tabletkę dzień po znajduje się na stronie pacjent.gov.pl/aktualnosci/antykoncepcja-awaryjna-w-aptekach.