Medale „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” z okazji jubileuszu Panoramy Racławickiej

Obchody jubileuszu odbywają się w Muzeum Panoramy Racławickiej (oddział Muzeum Narodowego we Wrocławiu), w którym od 40 lat prezentowane jest dzieło upamiętniające zwycięską bitwę wojsk dowodzonych przez Tadeusza Kościuszkę nad armią rosyjską z kwietnia 1794 r.

Minister kultury Hanna Wróblewska wręczyła medale "Zasłużony Kulturze Gloria Artis" z okazji jubileuszu Panoramy Racławickiej czterem osobom, które pracowały przy ponownej ekspozycji obrazu. Dokładniej 40 lat temu to wielkie dzieło powstałe w XIX w. we Lwowie udostępniono w nowej rotundzie we Wrocławiu.

Na jubileusz zostali zaproszeni potomkowie i członkowie rodzin malarzy - twórców Panoramy Racławickiej. To przedstawiciele rodzin Styków, Kossaków, Axentowiczów, Rozwadowskich, Sozańskich, Tetmajerów i Wodzinowskich.

Wśród gości znaleźli się też m.in. Ewa Dziekońska - współprojektantka rotundy, budynku, w którym prezentowana jest Panoramy Racławicka; Jan Weryński - autor projektu konstrukcyjnego oraz konserwatorzy, którzy przygotowywali płótno do ekspozycji.

Obecna na uroczystości minister kultury Hanna Wróblewska podkreśliła, że rocznica 40-lecia udostępnienia we Wrocławiu Panoramy Racławickiej jest okazją do podziękowań wielu osobom.

"To dzięki ich zasługom i poświęceniu udało się spełnić marzenie przywrócenia tej wyjątkowej pamiątki historycznej i artystycznej do naszej świadomości, do jej fizycznej obecności we Wrocławiu" - powiedziała minister.

Dodała, że determinacji nie zabrakło trzem Społecznym Komitetom Panoramy Racławickiej, które w czasach powojennych przez lata zabiegały, aby to niezwykłe dzieło sztuki zostało poddane konserwacji i wyeksponowane we Wrocławiu.

"Ale dopiero ogromny wysiłek, idący w parze z talentem i żmudną pracą konserwatorów tego monumentalnego obrazu sprawił, że można go było w 1985 roku udostępnić społeczeństwu. Właśnie tej dużej grupie zawodowej, liczącej przeszło 60 pracowników, na czele której stali wytrawni konserwatorzy sztuki w osobach kierownika zespołu Stanisława Filipiaka oraz między innymi Marii Kubaczki-Regulińskiej - dzisiaj w szczególny sposób składam podziękowania" - powiedziała Wróblewska.

Minister wręczyła medale "Zasłużony Kulturze Gloria Artis" czterem osobom. Złote medali otrzymali współprojektantka rotundy inż. arch. Ewa Dziekońska oraz autor projektu konstrukcyjnego inż. konstruktor Jan Weryński, srebny medal odebrała konserwator Maria Kubaczka-Regulińska, a brązowy otrzymała kustosz Beata Stragierowicz.

W sobotę w budynku rotundy otwarta została również wystawa "Od szkicu do panoramy". To prezentacja przybliżająca pracę artystów, którzy stworzyli to monumentalne dzieło. Zwiedzający będą mogli prześledzić krok po kroku etapy powstawania Panoramy Racławickiej - od szkiców postaci, scen bitewnych i pejzaży, po finalny efekt.

Panorama Racławicka to wielkich rozmiarów obraz olejny, który został namalowany przez kilku artystów na przełomie XIX i XX w. Jego głównymi autorami są Jan Styka i Wojciech Kossak. Obraz przedstawia epizod z Insurekcji Kościuszkowskiej - zwycięstwo wojsk polskich nad rosyjskimi w bitwie pod Racławicami (1794). Dzieło powstało w latach 1893-94 na zamówienie miasta Lwowa.

Ma 114 metrów długości i 15 wysokości. Po raz pierwszy zostało zaprezentowane we Lwowie w 1894 r. z okazji odbywającej się tam Powszechnej Wystawy Krajowej. Była to jednocześnie setna rocznica bitwy pod Racławicami.

We Wrocławiu od 1985 r. dzieło jest eksponowane w specjalnie do tego przystosowanym budynku rotundy. Ekspozycję obrazu uzupełnia sztafaż, ustawiony przed malowidłem i oświetlony tak, aby widz oglądający całość nie umiał odróżnić, gdzie kończą się ustawione na podłodze przed obrazem obiekty, a zaczyna sam obraz.

(PAP)

ros/ mhr/